Энҗе чәчтем - энҗе җыям...

 Табышмаклар

Нәкый Исәнбәт. Татар халык табышмаклары.
Казан. Татарстан китап нәшрияты, 1970.

(Чыганагы Мөслим һәм Мөслим
районы дип күрсәтелгән табышмаклар.)


  • Диңгезе бар – йөзеп булмый,
     Юлы бар – йөреп булмый,
     Җире бар – сөреп булмый. (Карта)

  • “На!” дисәң, йөреми,
      “Тырр!..” дисәң, туктамый,
     Печән салсаң, ашамый,
     Кычкыра-кычкыра чаба. (Автомашина)

  • Корыч борын, боз койрык,
     Үзенә үзе боерык. (Пароход)

  • Ходайның кодрәте,
     Су өстендә милләте. (Көймә, ишкәк ишү)

  • Атасы – азамат,
     Инәсе – киң күкрәк,
     Балалары – чәлдер-чөлдер. (Самавыр, поднос, чынаяклар)

  • Урманга бардым – бөктем,
     Өйгә кайттым – тектем,
     Кыр-кырлары – иха-хай,
     Уртасы – тыпыру-тыру. (Иләк)

  • Дыр-дырый кәтәк,
     Дырмази кәтәк,
     Пеште кәтәк,
     Пешмәде кәтәк. (Кул тегермәне, яргыч, ярма ташы тарту)

  • Өч агай суга барган,
     Икесе су керергә төшкән,
     Берсе ярда калган. (Чиләкләр, көянтә)

  • Ике агай тездән,
     Калышмыйлар бездән. (Итекләр)

  • Асты такта, өсте такта,
     Уртасында мәгъри бакта. (Көзге)

  • Дүрт марҗага бер шәл. (Өстәл ябуы, дүрт аягы)

  • Югарыдан төшә гәүһәри,
     Түбәннән төшә гәүһәри... (Коедан су алу)

  • Түр башында җылы гармун. (Җылыткыч батарея)

  • Карурман, кире урман, елкылдык, мышкылтык, шакылтык, яскалтык. (Чәч, каш, күз, борын, авыз)

  • Сыек булса да су түгел,
     Ак булса да кар түгел. (Сөт)

  • Төшсә, суга батмый, ут кабынса, янмый, җиргә керсә, череми. (Исем – кешенең җисеме үлсә дә исеме кала димәктән)

  • Табышмак әйтәм, тап,
     Мич астына тотып яп. (Тавык)

  • Әлбидергәй муенлы,
     Талиянский борынлы. (Ата күркә)

  • Урманнан чыгар,
     Түше чуар,
     Бигәнәе куар,
     Бикмәмәте тотар,
     Биктимере суяр,
     Солтан башлы,
     Кызыл кашлы,
     Аны белгән йөз яшьле. (Көртлек, аны аулау, эт һәм пычак)

  • Гомеренә судан чыкмый,
     Көйрык төбенә йон чыкмый.(Бака)

  • Чел-чел итәр, читәнгә кунар,
     Ал, Бәдри, алтын челтәр. (Бал корты)

  • Яр буенда кара тәкә
     Аягын салындырып утыра. (Карлыган куагы)

  • Ялман уты ялтырык,
     Тавышы-тыны юк. (Аҗаган)

  • Җир астында кызыл ут,
     Аны алган җүләр мут. (Чөгендер)

  • Тәк-тәк иттем, тәгчедем,
     Шау иттердем зәңгәрен. (Балта белән урман кисү, агач аудару)

  • Келт-келт сикерә, келмән савыр итекле, ялт-йолт карана, ялман яшел яулыклы. (Саескан)

  • Ишегалдында чүмәлә, артында – себерке, алдында – сәнәк. (Сыер)

  • Ашасаң, тешкә керә,
    Ашамасаң, төшкә керә. (Ит)



  • Түбәндәге табышмакларны безгә Мөслим 2 нче урта мәктәбе китапханәчесе Шакирова Сәрия Дамулла кызы яздырды. Ул аларны әнисеннән отып калган булган.

  • Өй әйләнәсе - кыл дилбегә. (мүк)

  • Бәләкәй генә мөлде миңа карап көлде. (көзге)



  • Фикерләр.

    Сәхифәдә әлегә фикер язып калдыручы юк. Сезнеке беренче булачак.

    Комментарий калдыру:

    Исемегез:
    Комментарий:


    Сайт управляется системой uCoz